Kolagen – jaką rolę odgrywa w naszej skórze? Jak dbać o odpowiednią ilość w organizmie?

Może się wydawać, że ostatnio o kolagenie mówią wszyscy. Na rynku pojawia się całe mnóstwo suplementów go zawierających. Nazywany jest „białkiem młodości” – kto nie chciałby mieć go pod dostatkiem?

Czym jest kolagen i jaką funkcję spełnia w naszej skórze? Jak możemy zadbać o jego odpowiednią ilość w organizmie i jak wybrać odpowiedni suplement, jeśli się na niego zdecydujemy?

Kolagen – co to za białko?

Kolagen to białko złożone z aż 19 aminokwasów i występuje w naszym organizmie w naprawdę dużej ilości. Stanowi 30% białek w ludzkim ciele.

Jest głównym składnikiem tkanek łącznych, takich jak chrząstki, więzadła, ścięgna, skóra i kości. Zapewnia wsparcie i strukturę naszego szkieletu i pomaga utrzymać jędrność i elastyczność skóry. To też element ważny dla zdrowia stawów – opóźnia degradację tworzących je elementów i zapewnia elastyczność tkance chrzęstnej.

Jakie są rodzaje kolagenu?

Kolagen składa się z aminokwasów, które stanowią budulec białka. Istnieje wiele rodzajów kolagenu, ale najczęściej spotykane w organizmie są typy I, II i III.

• Kolagen typu I – to właśnie tego typu kolagenu znajdziemy w naszym ciele najwięcej. Jest on składnikiem wielu tkanek, w tym w skóry, kości, ścięgien i więzadeł, a także włosów oraz paznokci. Zapewnia im wsparcie strukturalne oraz pomaga utrzymać elastyczność. Można go znaleźć w suplementach z kolagenem rybim bądź wołowym.
• Kolagen typu II – znajduje się przede wszystkim w chrząstce stawowej, czyli elastycznej tkance, która występuje na powierzchniach stawów, amortyzując je. Kolagen typu II ma kluczowe znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania stawów i jest szczególnie ważny dla osób, które właśnie z nimi mają problemy.
• Kolagen typu III – występuje w skórze i narządach wewnętrznych, często tam, gdzie znajdziemy również kolagen typu I. To drugi najczęściej występujący rodzaj kolagenu w organizmie. Kolagen typu III jest również ważny w procesie gojenia się ran i naprawy tkanek.

Kolagen a wiek – naturalne procesy

Produkcja kolagenu naturalnie zwalnia z wiekiem, co może prowadzić do powstawania zmarszczek, zwiotczenia skóry i bólu stawów. Już po 20 roku życia produkcja kolagenu zaczyna spowalniać i szacuje się, że po 40 roku życia „ucieka nam” już około 1% kolagenu rocznie.

Ten spadek może mieć znaczący wpływ na organizm, w tym utratę elastyczności skóry. Jest to naturalny proces i nie możemy go w żaden sposób zatrzymać. Jeśli chcemy zminimalizować skutki mniejszej produkcji kolagenu, pozostaje ewentualne dostarczanie go w diecie lub jego suplementacja.

Czynniki środowiskowe a produkcja kolagenu, czyli wpływ stylu życia

Elementy zewnętrzne, takie jak chociażby styl życia, jak najbardziej mogą mieć wpływ na produkcję kolagenu i, co za tym idzie, zdrowie naszej skóry. Oto kilka przykładów:

• Ekspozycja na słońce – nie od dziś wiadomo, że promieniowanie UV nie lubi się z naszą skórą. Może ono także uszkodzić włókna kolagenowe. To kolejny argument za codziennym stosowaniem kremów z filtrem

• Palenie i alkohol – podobnie jak z promieniowaniem, nasza skóra nie lubi się z używkami. Palenie papierosów i nadmierne spożycie alkoholu osłabia produkcję kolagenu i przyspiesza rozpad istniejących włókien, co oczywiście prowadzi do przedwczesnego starzenia się skóry.

• Dieta – jeśli jest uboga w niezbędne składniki odżywcze, takie jak witamina C, cynk i miedź, może upośledzać produkcję kolagenu i prowadzić do osłabienia skóry.

• Stres i brak snu – przewlekły stres negatywnie wpływa na nasze zdrowie na różne sposoby. Prowadzi przede wszystkim do zwiększenia poziomu kortyzolu, co może wpływać produkcję kolagenu.

Jaką rolę w skórze odgrywa kolagen?

Kolagen odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu jędrności, elastyczności i nawodnienia skóry – działa w połączeniu z innymi białkami i cząsteczkami w skórze, w tym elastyną i kwasem hialuronowym. Elastyna to kolejne białko, pomagające w utrzymaniu elastyczności skóry, natomiast kwas hialuronowy nawilża i wygładza skórę, stymulując też odnowę komórkową. Te trzy składniki wspólnie przyczyniają się do utrzymania jędrności, sprężystości i właściwego nawilżenia skóry.

Ponieważ z wiekiem produkcja kolagenu naturalnie słabnie, skóra staje się cieńsza, mniej elastyczna i traci swój promienny wygląd. Może to prowadzić do powstawania zmarszczek, drobnych linii oraz przesuszenia i szorstkości skóry.

Produkty bogate w kolagen

Dieta bogata w kolagen może sprzyjać naturalnej produkcji białka młodości w organizmie. Można je znaleźć przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego takich jak:

• Rosół z kości
• Kurczak
• Ryby ze skórą
• Produkty mleczne
• Jajka

Nie zapomnij o witaminie C

O witaminie C w kontekście kolagenu mówi się rzadziej, ale jest ona niezwykle istotnym składnikiem odżywczym w produkcji kolagenu. Jest niezbędna do syntezy kolagenu i odgrywa kluczową rolę w tworzeniu, stabilizacji i rozwoju cząsteczek kolagenu. Witamina C działa również jako antyoksydant, chroniąc włókna kolagenowe przed uszkodzeniami spowodowanymi przez wolne rodniki.

Aby wykorzystać witaminę C pod kątem produkcji kolagenu, ważne jest, aby przyjmować jej odpowiednią ilość w diecie. Doskonałymi źródłami witaminy C w diecie będą owoce cytrusowe, jagody, kiwi, mango, papaja, brokuły, brukselka oraz czerwona i zielona papryka.

Produkty z witaminą C stosowane miejscowo mogą być również wykorzystywane do zmniejszenia uszkodzeń kolagenu w skórze. Serum i kremy z witaminą C mogą pomóc ochronić skórę przed uszkodzeniami spowodowanymi promieniowaniem UV, zmniejszyć stan zapalny i wspierać syntezę kolagenu. W przypadku stosowania miejscowych produktów z witaminą C ważne jest, aby wybrać stabilną formę witaminy C, taką jak kwas L-askorbinowy. Jak zawsze w pielęgnacji, nie obejdzie się też bez konsekwencji w stosowaniu.

Co powinien zawierać dobry suplement? Na co zwracać uwagę przy wyborze?

W ostatnich latach na rynku pojawiło się prawdziwe zatrzęsienie suplementów kolagenowych. Szukając najlepszego rozwiązania, należy wziąć pod uwagę kilka czynników:

• Rodzaj kolagenu – suplementy kolagenowe mogą zawierać z różnych typów kolagenu, w tym typu I, typu II i typu III. W zależności od celów suplementacji warto wybrać ten, który będzie najlepiej je wspierał.
• Źródło kolagenu – kolagen w suplementach może pochodzić ze źródeł zwierzęcych lub morskich. Ważne, aby wybrać suplement, który jest pozyskiwany z wysokiej jakości, zrównoważonych źródeł. Jeśli producent ukrywa pochodzenie kolagenu, lepiej wstrzymać się z zakupem.
• Jakość i czystość – szukaj suplementu kolagenowego, który został przetestowany przez strony trzecie pod kątem jakości i czystości. Dzięki temu upewnisz się, że suplement zawiera ilość kolagenu reklamowaną na etykiecie i jest wolny od zanieczyszczeń.
• Dawka kolagenu – wybierając suplement, zwróć uwagę nie tylko na jego pochodzenie, ale również na dawkę. Badania pokazują, że najlepsze efekty przynoszą dawki od 2,5 grama do 15 gramów. Niższe dawki są polecane do poprawy stanu skóry czy stawów, z kolei te większe pozytywnie wpłyną na gęstość kości.
• Dodatkowe składniki – niektóre suplementy mogą zawierać dodatkowe składniki, takie jak witamina C lub kwas hialuronowy, które mogą wspierać syntezę kolagenu i dodatkowo polepszać stan skóry. Z drugiej strony lepiej unikać zbędnych dodatków, które są tylko „wypełniaczami” formuły.

Wpis powstał we współpracy z Natu.Care